محراب چیست ؟
محراب چیست ؟
محراب از نوآوری های نخستین معماری دوران اسلامی بوده است، که منشأ آن هنوز محل بحث و گفتگو است.
این تاقچه و کاو فرو رفته در دیوار ضمن اینکه جهت قبله را نمایان می سازد، یادآور حضور پیامبر به عنوان اولین امام جماعت است. چون نخستین محراب در مسجد مدینه، در همان جایی است که اصلی خود هنگام وعظ، برحسب عادت در آنجا می ایستادند. محراب، طاقنمایی در مسجد است که جهت قبله را نشان میدهد و معمولا امام جماعت هنگام نماز در آن میایستد. محراب به شکل کنونی در صدر اسلام موجود نبوده است. آن جایگزین صفحه سنگی یا چیزی دیگری شده که جهت قبله یا جایگاه نماز پیامبر(ص) را نشان میداده است.
محراب، نمونهای از معماری اسلامی است که به صورت طاقنما ساخته میشود. در تزیین آن از کاشیکاری، گچبری و خطاطی استفاده میشود و اطراف آن با آیاتی از قرآن و روایات تزیین میشود.
محراب بنا به آن بعد معنوی و ملکوتیاش و قداست خاصش در یک مسجد، بیش از دیگر جاها مورد اهتمام هنرمندان مسلمان بوده است. و به قول شهید پاکنژاد: “محراب محلی است که امام جماعت در آن میایستد، که به اشکال مختلف ساخته میشود؛ و به اقسام و انواع، زینت میگردد. از کاشی، عاج، طلا، آبنوس و غیره (استفاده میشود). صنعتکاران، شاهکار صنعت خود را در محراب نشان میدهند. گاه سنگهای قیمتی در آن به کار میرود که سراسر محراب را میپوشاند. معروفترین محرابها مربوط به سلاطین عثمانی در مدینه و در حرم مطهر نبی گرامی است.
محراب با توجه به نقوش و خطوط و آیات قرآنی و رنگهای زیبا و ترسیمهای هندسی و تزئینات حفاری شده و گچبری و کاشی کاری و… یک “مجموعه” را تشکیل میدهد. محراب در واقع گنجینهای اصلی و سراسر هنر و ظرافت به یادگار مانده در قلب خانههای خداست. سند گویایی از نهایت استعداد هنر هنرمندان مسلمان، مجموعهای از بسیاری هنرها و خلاقیتها، از گچبری تا خط و کاشی کاری و دیگر رشتههای هنر تزئینی.
پیامبر در خانه محراب های ساخته شده درایران به ویژه محراب های گچ بری شده نظیر محراب الجایتو که در قرن هشتم هجری قمری در مسجد جامع اصفهان ساخته شده، از ویژگی و زیبایی خاصی برخوردار است. 2 از نمونه های زیبای محراب کاشی کاری شده، محراب مسجد جامع یزد می باشد.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.